شین اسپلینت (Shin Splints)
شین اسپلینت (Shin Splints) یا سندرم استرس تنشی تیبیال (Medial Tibial Stress Syndrome) یکی از آسیبهای شایع در میان دوندگان، ورزشکاران و کسانی است که فعالیتهای ورزشی مکرر با فشار زیاد روی ساق پا دارند. این اختلال ناشی از فشار و استرس مکرر بر روی استخوان تیبیال و تاندونهای مجاور آن است که منجر به التهاب و درد در ناحیه میانی ساق پا میشود.
شیوع و افراد مستعد
این سندرم معمولاً در ورزشکاران جوان و دوندگان دیده میشود؛ چرا که افزایش بار تمرینی بهطور ناگهانی یا تمرینات با شدت بالا، ریسک بروز این مشکل را چند برابر میکند. همچنین کفش نامناسب، ساختار ضعیف کف پا (مانند صافی کف) و عدم آمادگی کافی قبل از شروع فعالیتهای ورزشی از دیگر عوامل مؤثر بهشمار میآیند. مطالعات متعددی نشان دادهاند که شیوع شین اسپلینت در بین ورزشکاران به حدود ۵ تا ۳۵ درصد میرسد.
علل و عوامل خطر
افزایش ناگهانی شدت تمرینات: شروع یا افزایش شدید فعالیتهای ورزشی بدون آمادگی کافی.
کفش و کفی نامناسب: استفاده از کفشهای کهنه یا بیکیفیت که توان جذب ضربه را ندارند.
ساختار ناهنجار پا: مانند صافی کف یا قوس بیش از حد پایین پا.
عدم گرم کردن مناسب: عدم انجام تمرینات کششی و گرمکننده قبل از فعالیت ورزشی.
عدم تعادل عضلات ساق: ضعف یا عدم تقویت مناسب عضلات کف پا و ساق میتواند فشار بیشتری بر استخوان وارد کند.
علائم بالینی شین اسپلینت (Shin Splints)
علائم اصلی شین اسپلینت شامل درد و حساسیت در ناحیه داخلی ساق پا است که معمولاً در طول یا پس از فعالیتهای ورزشی بروز میکند. در مراحل اولیه، درد ممکن است فقط هنگام دویدن یا راه رفتن شدید احساس شود، ولی با پیشرفت بیماری، درد حتی در حالت استراحت نیز پدیدار میشود. همچنین، ناحیه آسیب دیده ممکن است ملتهب و حساس به لمس شود و برخی افراد گزارش میکنند هنگام لمس، احساس سوزش یا گزگز داشتن دارند.
تشخیص
تشخیص شین اسپلینت عمدتاً بر مبنای شرح حال بیمار و معاینه بالینی انجام میشود. پزشک پس از بررسی وضعیت فیزیکی، محل درد و تاریخچه ورزشی بیمار، ممکن است با استفاده از تستهای فیزیکی و در موارد خاص، تصویربرداری (مثلاً اشعه ایکس) سایر آسیبهای مشابه مانند شکستگی تنشی یا سندرم کمپارتمان را رد کند.
درمان و مدیریت
درمان شین اسپلینت معمولاً محافظهکارانه و غیرجراحی است. از جمله روشهای درمانی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
استراحت: کاهش یا توقف موقت فعالیتهای ورزشی که باعث تشدید درد میشوند.
یخ درمانی: استفاده از یخ به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه چند بار در روز برای کاهش التهاب.
داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAIDs): جهت کاهش درد و التهاب.
فیزیوتراپی: شامل تمرینات کششی و تقویتی ویژه ، منوال تراپی ،، dry needling ، شاک ویو و …
استفاده از کفشهای مناسب و کفی طبی: بهمنظور کاهش فشار وارده به ناحیه آسیبدیده. در موارد شدیدتر، تغییرات در برنامه تمرینی و مداخلات تخصصی توسط پزشک و فیزیوتراپیست میتواند لازم باشد.
پیشگیری از شین اسپلینت (Shin Splints)
برای پیشگیری از شین اسپلینت توصیه میشود:
قبل از شروع فعالیتهای ورزشی، حتماً گرمکردن و کشش مناسب انجام شود.
شدت و مدت تمرینات بهصورت تدریجی افزایش یابد.
از کفشهای مناسب و با کیفیت استفاده شود.
تعادل عضلات ساق و تقویت عضلات پایین تنه از طریق تمرینات منظم در برنامه ورزشی قرار گیرد.
به هشدارهای بدن توجه کرده و در صورت بروز درد، استراحت کافی داده شود.
جمعبندی
شین اسپلینت یک اختلال رایج ورزشی است که اگر با تشخیص و درمان بهموقع مدیریت نشود، میتواند به مشکلات طولانیمدت در عملکرد ورزشی منجر شود. رعایت نکات پیشگیرانه، استفاده از تجهیزات ورزشی مناسب و انجام تمرینات فیزیوتراپی به کاهش احتمال بروز این اختلال کمک شایانی میکند. آگاهی از علل و علائم این بیماری برای ورزشکاران بسیار حیاتی است تا در صورت بروز علائم، به سرعت به پزشک مراجعه کرده و از آسیبهای بیشتر جلوگیری شود.