فلج بلز (Bell’s palsy)
فلج بلز (Bell’s palsy) چیست؟
فلج بلز (Bell’s palsy) وضعیتی است که باعث فلج موقت صورت می شود. معمولاً فقط ماهیچه های یک طرف صورت شما را تحت تأثیر قرار می دهد. ممکن است لبخندی کج داشته باشید یا پلکی داشته باشید که نتوانید به طور کامل آن را ببندید. به ندرت هر دو طرف صورت شما را تحت تاثیر قرار می دهد.
فلج بلز زمانی اتفاق می‌افتد که التهاب و تورم هفتمین عصب جمجمه‌ای شما وجود داشته باشد – عصبی که ماهیچه‌های صورت را کنترل می‌کند. شرایط خاصی (مانند عفونت‌های ویروسی) میتواند باعث التهاب شود، اما بسیاری از موارد فلج بلز دلیل مشخصی ندارند (ایدیوپاتیک).
فلج بلز می تواند هر فردی را در هر سنی مبتلا کند. اما به احتمال زیاد افراد بین 15 تا 60 سال را تحت تاثیر قرار می دهد. میانگین سن شروع آن 40 سال است.
آیا فلج بلز یک بیماری جدی است؟
فلج بلز یک بیماری جدی نیست. اکثر موارد با گذشت زمان خود به خود از بین می روند. با این حال، علائم فلج بلز مشابه علائم بیماری های جدی پزشکی مانند سکته است. به همین دلیل مهم است که به محض اینکه متوجه ضعف عضلانی در صورت خود شدید به یک پزشک مراجعه کنید.
علائم فلج بلز چیست؟
علامت اصلی فلج بلز فلج عضلات صورت است – معمولاً در یک طرف صورت. به نظر می رسد یک طرف صورت شما افتاده است.
علائم به طور ناگهانی ظاهر می شوند و در عرض 48 تا 72 ساعت به اوج خود می رسند. برخی افراد دچار ضعف خفیف عضلات صورت می شوند. برخی دیگر فلج کامل عضلانی را در صورت خود تجربه می کنند.
بیان کامل در مورد فلج بلز دشوار است. چین و چروک کردن پیشانی، پلک زدن و خندیدن ممکن است در سمت آسیب دیده دشوار یا غیرممکن باشد. ممکن است صورت شما بی حس یا سنگین شود. اما همچنان می توانید لمس و دما (مانند گرما و سرما) را در سمت آسیب دیده صورت خود احساس کنید.
سایر علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
ریزش آب دهان
خشکی چشم
مشکل در صحبت کردن، خوردن یا نوشیدن.
درد صورت یا گوش
سردرد
از دست دادن طعم
صدای زنگ در گوش شما (وزوز گوش).
حساسیت به صداها (هیپراکوزیس).
آیا علائم هشدار دهنده فلج بلز وجود دارد؟
علائم اولیه فلج بل – یا علائم هشدار دهنده – ممکن است شامل تب خفیف و درد در پشت گوش شما باشد. با این حال، هیچ کاری نمی توانید انجام دهید تا از ایجاد آن جلوگیری کنید. علاوه بر این، ممکن است به دلیل دیگری این علائم را داشته باشید و دچار فلج بلز نشوید.
علت فلج بلز :
التهاب و فشرده شدن عصب هفتم جمجمه شما عامل اصلی فلج بل است.
هفتمین عصب جمجمه ای حامل سیگنال های عصبی است که حرکات و حالات صورت شما را کنترل می کند. همچنین حامل سیگنال های عصبی است که در چشایی نقش دارند و اشک در چشم شما تولید می کنند. شما دو تا از این عصب ها را دارید که هر کدام یک طرف صورت شما را کنترل می کنند. هنگامی که عصب ملتهب می شود، بر نحوه حرکت عضلات یک طرف صورت تأثیر می گذارد.
دانشمندان دریافته‌اند که برخی از عفونت‌های ویروسی ممکن است باعث التهاب عصب هفتم جمجمه‌ای شود و باعث فلج بلز شود. آنها عبارتند از:
هرپس سیمپلکس 1 (ویروسی که باعث عفونت‌های دهانی مانند تبخال می‌شود).
ویروس واریسلا زوستر (آبله مرغان و زونا).
ویروس اپشتین بار (مونونوکلئوز).
کووید 19.
سایر محرک‌ها ممکن است شامل داشتن سیستم ایمنی ضعیف از موارد زیر باشد:
فشار.
بیماری ها
محرومیت از خواب
ضربه جسمی
شرایط خود ایمنی
اما نهایتا پزشکان علت دقیقی برای این فلج ناگهانی نیافته اند .
فلج بلز چقدر شایع است؟
فلج بلز نسبتاً شایع است. حدود 15 تا 30 نفر از 100000 نفر هر سال به آن مبتلا می شوند . از هر 60 نفر یک نفر در مقطعی از زندگی خود به آن مبتلا می شود. این شایع ترین علت فلج یک طرفه صورت است.
عوامل خطر برای فلج بلز چیست؟
داشتن موارد زیر ممکن است خطر ابتلا به فلج بلز را افزایش دهد:
دیابت.
بارداری.
پره اکلامپسی
چاقی (BMI بالاتر از 30).
فشار خون بالا
افرادی که که قبلا فلج بلز داشته است.
تشخیص بیماری :
پزشک شما می تواند فلج بلز را بر اساس علائم شما تشخیص دهد. برای این تشخیص بهتر است یک متخصص مغز و اعصاب شما را معاینه کند .
پزشک باید سایر بیماری‌ها را بررسی و رد کند . بیماری هایی از جمله سکته مغزی، سارکوئیدوز، بیماری لایم، عفونت‌های باکتریایی گوش میانی، مولتیپل اسکلروزیس و تومورهای نزدیک عصب صورت . گاهی اوقات ممکن است به شما پیشنهاد کنند که یک یا چند مورد از این آزمایشات را انجام دهید:
آزمایش خون برای بررسی شرایطی مانند بیماری لایم یا سارکوئیدوز.
الکترومیوگرافی (EMG) برای اندازه‌گیری فعالیت و آسیب عصبی. این آزمایش ممکن است به ارائه‌دهنده شما کمک کند تا سرعت بهبودی شما را پیش‌بینی کند.
تصویربرداری ام آر آی (mri) یا سی تی اسکن برای رد سکته مغزی، تومور، مولتیپل اسکلروزیس یا سایر علل آسیب عصبی.
پونکسیون کمری (LP) برای بررسی مننژیت، بیماری لایم یا سارکوئیدوز.
درمان فلج بلز :
مراقبت های اولیه شامل :
مراقبت از چشم: قطره های چشمی، از جمله اشک مصنوعی، چشم های خشک و تحریک شده را تسکین می دهد. اگر پلک شما بسته نمی شود، ممکن است لازم باشد از چسب چشمی استفاده کنید تا از آن چشم در برابر خشکی، محرک و آسیب محافظت کند. مراقبت از چشم برای جلوگیری از آسیب به قرنیه که یک عارضه جدی در فلج بلز است بسیار مهم است.
1- کورتیکواستروئیدهای خوراکی:
کورتون های خوراکی (مانند پردنیزولون) می توانند به کاهش تورم عصبی کمک کنند. ممکن است به شما کمک کند تا حرکات صورت را سریعتر به دست آورید. این درمان زمانی موثرتر است که شما آن را ظرف 48 ساعت پس از مشاهده علائم شروع کنید.
داروهای ضد ویروسی:
داروهای ضد ویروسی ممکن است بهبود را تسریع کنند. اما مشخص نیست که آنها چقدر سود دارند. پزشکان معمولا آنها را فقط برای فلج بلز شدید تجویز می کنند. این درمان زمانی بهترین نتیجه را دارد که آن را با کورتیکواستروئیدهای خوراکی ترکیب کنند
فیزیوتراپی :
یکی از درمان های اصلی برای بهبودی و کوتاه تر شدن زمان درمان فلج بلز فیزیوتراپی است.
برنامه فیزیوتراپی در درمان فلج بلز بهتر است توسط فیزیوتراپیست بر اساس ارزیابی اولیه و شدت بیماری شما طراحی شود . در این درمان تحریک الکتریکی ، اولتراسوند ، لیزر ، ماساژ و انجام تمریناتی که فیزیوتراپیست به شما آموزش می دهد میتواند جزء برنامه درمانی شما باشد
فلج بلز چقدر طول می کشد؟
فلج بلز می تواند چند هفته تا شش ماه طول بکشد. علائم معمولاً در عرض سه هفته به تدریج بهبود می یابند. تا 80 درصد افراد به طور کامل بهبود می یابند و در عرض سه ماه هیچ نشانه ای از فلج بلز را نشان نمی دهند.
فلج بلز می تواند بعداً در زندگی عود کند . این برای حدود 5 تا 10 درصد افرادی که آن را داشته اند اتفاق می افتد.
