سکته مغزی

CVA

سکته مغزی یا CVA  مخفف کلمه cerebrovascular accident می باشد . سکته مغزی زمانی رخ می دهد که خونرسانی به بخشی از مغز مختل شود حال این مختل شدن می تواند بر اثر بسته شدن رگ باشد و یا بر اثر خونریزی در محل . بنابراین هر چه رسیدگی به فرد سکته کرده سریعتر انجام شود می تواند اثرات مخرب  کمتری بر سلول های آن ناحیه از مغز بگذارد و در نهایت نتیجه درمان بهتر باشد

انواع سکته مغزی

بطور کلی دو نوع سکته مغزی وجود دارد . اولی را سکته ایسکمیک (ischemic) می نامیم  و دومی را سکته هموراژیک ( Hemorrhagic) می گوییم

سکته ایسکمیک

این نوع سکته شایع ترین نوع سکته مغزی است و بر اثر بسته شدن عروق به وسیله لخته خون ایجاد می شود و در نتیجه خونرسانی و اکسیژن رسانی به مغز را مختل می کند . این لخته می تواند در خود مغز به وجود آید  و یا در جایی دورتر از مغر در بدن ایجاد شده باشد و به مغز آمده باشد و رگ را بسته باشد

عکس شماتیک سکته هموراژیکوجود لخته و گرفتگی در عروق

سکته هموراژیک

زمانی رخ می دهد که عروق در مغز پاره شوند و خونریزی ایجاد شود و در نتیجه خونرسانی به بخشی از مغز مختل شود . یکی از دلایل شایع این پارگی می تواند فشار خون بالا باشد

عکس شماتیک سکته مغزی هموراژیکپارگی عروق و خونریزی پس از آن

علائم سکته مغزی

هر چه بتوانید سریعتر سکته را تشخیص داده و درمان شروع شود پیش آگهی بهبودی بهتر خواهد بود . بنابراین باید به این علائم خوب توجه شود :

  • سختی در راه رفتن
  • سرگیجه – به خصوص سرگیجه های بی دلیل
  • از دست رفتن تعادل و هماهنگی حرکات
  • سخت حرف زدن و یا سختی در فهمیدن حرف دیگران
  • بی حسی یا فلجی در صورت ، دست یا پا ( معمولا یک سمت بدن )
  • تاری دید و یا سیاهی دید
  • سردرد ناگهانی به خصوص هنگامی که با سرگیجه و حالت تهوع و استفراغ همراه باشد

علائم این بیماری می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و بستگی به آن دارد که در کدام ناحیه از مغز رخ داده است . علائم معمولا ناگهان اما با شدن کم  ایجاد می شوند و به مرور زمان شدید تر می گردند .

کج شدن صورت که یکی از علائم سکته مغزی است

برای آنکه علائم اصلی را به خاطر داشته باشید به موارد زیر که مخفف آن ها کلمه FAST می شود توجه نمایید :

F مخفف Face یعنی صورت =  یک سمت افتادگی پیدا کرده و گاهی آب دهان از یک سمت جاری می شود

A مخفف Arm  یعنی دست = آیا فرد می تواند هر دو دست خود را یکسان بالا ببرد ؟

S مخفف  Speech یعنی حرف زدن =  آیا حرف زدن فرد مختل و یا شل شده است ؟

T مخفف Time یعنی زمان = اگر علائم بالا را داشت زمان زنگ زدن به اورژانس است

4 علامت اصلی در سکته مغزی که مخفف آ« کلمه FACE است

تست های تشخیصی

برای تسخیص نهایی سکته مغزی در مرکز درمانی از تست های تخصصی  استفاده می شود . این تست ها بعد از معاینه بالینی حس ها و حرکات  فرد انجام می شود . از جمله این تست ها CT scan  و یا MRI از مغز است که محل آسیب و نوع سکته را مشخص می نماید

اما باید بدانید که گاهی در سکته های خفیف علائم مشخصی در MRI یا CT scan مشاهده نمی شود . اما سکته رخ داده است و علائم بالینی بیمار آ« را تایید می کند

سی تی اسکن مغزی از سکته مغزی هموراژیک

درمان سکته مغزی ایسکمیک

اگر سکته از نوع ایسکمیک باشد درمان اصلی برطرف کردن لخته با دارو های حل کننده لخته و رقیق کننده خون می باشد . در موارد اورژانسی  دارو را به عروق مغز مستقیما تزریق می کنند و یا طی یک عمل جراحی لخته را بیرون می آورند تا مسیر رگ باز شود و خونرسانی مجددا برقرار گردد .

درمان سکته هموراژیک

در نوع هموراژیک شاید درمان اولیه استفاده از داروی کاهش دهنده فشار خون باشد . اما در مواردی که خونریزی شدید است شاید جراحی و برداشتن خون اضافی در ناحیه و ترمیم رگ پاره شده نیاز باشد .

دوره درمان بعد از سکته مغزی

بعد از برطرف شدن شرایط حاد سکته مغزی دوره درمان عوارض آن شروع می شود . اینکه دوره درمان سکته مغزی جقدر زمان می برد بستگی به میزان آسیب وارد شده به مغز و شدت آن و همچنین نواحی ای که در مغز درگیر شده اند دارد و از فردی به فرد دیگر تفاوت دارد . عوامل اصلی ای که در زمان این دوره موثر هستند شامل :

  • نوع سکته مغزی :  در موارد ایسکمیک پیش آگهی درمانی بهتر از نوع هموراژیک است
  • میزان آسیب وارده به مغز
  • سرعت دریافت درمان اولیه
  • سلامت کلی فرد

ریسک فاکتور های سکته مغزی

عواملی هستند که فرد را مستعد سکته مغزی می کنند . از جمله مهم ترین اینها می تواند به دیابت ، استفاده از سیگار و قلیان ، فشار خون بالا و آریتمی های قلبی ( AF ) ، استفاده از بعضی دارو ها اشاره نمود

برای دیدن ویدیویی درباره ریسک فاکتورهای سکته مغزی کلیک کنید  

پیشگیری از سکته مغزی

برای پیشگیری از سکته مغزی می توانید به موارد زیر توجه فرمایید :

  • نرمال نگه داشتن فشار خون
  • محدود کردن استفاده از کلسترول و چربی های اشباع
  • اجتناب از مصرف سیگار و الکل
  • کنترل دیابت
  • ورزش منظم
  • داشتن رژیم غذایی پر از سبزیجات و میوه جات

درمان پس از سکته مغزی

بعد از سکته مغزی معمولا عوارضی بر جای می ماند که مهم ترین آن ها حرکتی هستند و مهم ترین درمان آن ها فیزیوتراپی است .

فیزیوتراپی پس از سکته مغزی و راه رفتن بیمار

از آنجا که این قسمت بسیار مهم و مفصل است در مقاله ای جداگانه بطور کامل به توضیح آن پرداخته ام که با کلیک بر دکمه زیر می توانید آن را مطالعه بفرمایید

13 پاسخ
  1. علی.فراهانی
    علی.فراهانی گفته:

    باعرض سلام وخسته نباشید من در سال۹۶ سکته مغزی کردم ومجددا دو ماه پیس یک حمله عصبی دیگر بهم دست داد و گاهی اوقات تعادل ندارم در راه رفتن وایستادن ودست پای سمت چپ بی حس میشه وخوب نمیتوانم صحبت کنم ودید چشم سمت چپم کم شده وتار میبینم لطفا من رو راهنمای کنید چکارهای باید در بهبود سلامتی انجام بدم ممنون از شما

    پاسخ
    • دکتر پویا فراهانی
      دکتر پویا فراهانی گفته:

      با سلام
      چند توصیه میتونم بهتون داشته باشم .
      1- چکاپ هاتون رو مرتب و به موقع انجام بدین و داروهای تجویز شده دقیق مصرف بشه . در واقع باید جلوی سکته مجدد گرفته بشه
      2- بهتره تحت نظر یک فیزیوتراپیست باشید و ورزش های روزانه منظم انجام بدین . بدن شما روز به روز ممکنه خشک تر بشه بنابراین ورزش نباید قطع بشه
      3- اگر امکان استخر رفتن و ورزش در آب براتون فراهم هست حتما در برنامه هفتگیتون استخر رو داشته باشید
      4- فیزیوتراپیست باید بعد از معاینه کامل شما برای بهبود تک تک مشکلاتی که از لحاظ حرکتی وجود داره ، یک برنامه دقیق ورزشی تنظیم کنه
      5- ماساژ دست و پا و تنه برای شما مفیده البته بهتره بعد از معاینه و بررسی شرایط اقدام به ماساژ کنبد تا درست انجام بشه
      6- سعی کنید از استرس به دور باشید و عصبی نشید . خواب خوب داشته باشید و فعالیت هایی که حال روحیتون رو بهتر می کنه در برنامه هفتگیتون داشته باشید

      پاسخ
    • Fateme
      Fateme گفته:

      اگه داخل بیمارستان بستری باشن درمواقعی ک خیلی سریع تشخیص داده میشن و مدت زمانش کم باشه و اورژانسی باشه آتپلاز و رتپلاز دریافت میکنن.و درادامه هپارین مورد استفاده قرار می گیره و بعد از ترخیص وارفارین باید مصرف کنه

      پاسخ
  2. محسن
    محسن گفته:

    ای کاش به ای وی ام و انواع آنوریسم های مغزی هم اشاره کنید،

    پاسخ
    • دکتر پویا فراهانی
      دکتر پویا فراهانی گفته:

      با سلام خدمت دوست بزرگوار . حق با شماست اما نهایتا آنوریسم ها هم نهایتا منجر به سکته های هموراژیک می شوند . اما به زودی متن رو آپدیت و این مورد رو هم اضافه میکنم
      ممنونم

      پاسخ
  3. فردوس عباسی
    فردوس عباسی گفته:

    سلام خیلی عالی کوتاه مختصر وبسیارمفید
    دمتون گرم عالی

    پاسخ
  4. داکتر یدالله یزدان پناه
    داکتر یدالله یزدان پناه گفته:

    ممنون شما بسیار عالی و دقیق کم و پر محتوا .

    پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟
نظری بدهید!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *